Görüşüme göre “cennetteki ırmak” söyleminin kökenleri, öncülleri ve/veya bu söylemin sebepleri şunlar olabilir.
• Mekke ve Medine’nin de bulunduğu Arabistan Yarımadası’nın tamamında bir tane bile ırmak bulunmamaktadır[101]: Bu sebeple ırmağa duyulan özlem.
• Sümer, Babil vs. inançlarının oluştuğu Mezopotamya Bölgesi’nin Fırat ve Dicle ırmakları arasında olması ve bu Çoktanrılı inançların dinsel yazıtlarına bu ırmakların girmesi: Tanrıların Mezopotamya insanlarına ırmak vaad etmesi[102] dolayısıyla Tektanrılı dinlerin -Musevilik, Hristiyanlık ve İslam’ın- Sümerlere atıf yapması.
• Sümer, Babil, Akad ve Asur medeniyetlerinin cennet tasvirlerinde sular/ırmaklar olması.[103]
• Sümer’de, evrenin İlksel Okyanus’tan oluşması.[104]
• Sümer’deki yaratıcı Enki Tanrısının Su Tanrısı olması.[105]
• Mısır inançları içindeki Nil ırmağının kutsal olması.[106]
• Hinduizm inancı içerisindeki Ganj ırmağının kutsal olması,[107] cennetteki ırmakların sebepleri arasında gösterilebilir.[108]
___________________
[101] Genel bilgi kapsamındadır.
[102] Muharrem Yıldız, “Semavi Dinlerde Dicle ve Fırat Hakkındaki Bilgiler ve Günümüze Yansıyan Gerçekler”, Journal of Qafqas University, Sayı: 31, 2011, <https://www.academia.edu/8015951/semavi-dinlerde-dicle-ve-firat…> ET: Nisan 2018, s. 54-59. (Ayrıca bk. bu bölümde 152, 160, 174. konular)
[103] Murat Ateşli, “Ütopik Söylem Aracı Olarak Batı Sanatında Bahçe, Ada ve Yabanıl Doğa İmgeleri”, MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı: SI, Nisan 2016, <http://dergipark.ulakbim.gov.tr/muefd/article/view/5000189062/5000166022> ET: Nisan 2018, s. 13. Yıldız, age., s. 54-59. Bu sitedeki yazılarıma bk. 128, 132. konular ile 151. konudaki Vahiy 22. bölüm. (Ayrıca bk. bu bölümde 160. ve 174. konular.)
[104] bk. bu bölümde 164, 165, 177, 179. konular.
[105] bk. bu bölümde 153. ve 177. konular.
[106] Z. Nilüfer Nahya, “Su İnanç ve Kutsal Mekanlar: Su Alanları ve Mekansal Kesişmeler”, Maltepe Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2012 1+2 (2012 yılının birleşik iki sayısı), <https://www.researchgate.net/…pdf> ET: Nisan 2018, s. 149, 152, 154, 162.
[107] Nahya, agm., s. 151.
[108] 175. konu yazara göre ihtimallerdir.